Chung cư “Khu rừng thẳng đứng” bị bỏ hoang vì quá nhiều muỗi

Cải tạo chung cư theo hướng xanh hóa đô thị đang trở thành xu hướng được nhiều quốc gia theo đuổi nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu và nâng cao chất lượng sống tại các thành phố. Các tòa tháp chung cư phủ đầy cây xanh tuy còn là hình ảnh hiếm gặp, nhưng lại là một định hướng thiết kế đầy triển vọng. Việc đưa cây xanh lên mặt đứng tòa nhà không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn được xem là giải pháp hiệu quả giúp tạo ra không gian sống mát mẻ, trong lành và gần gũi với thiên nhiên hơn cho cư dân đô thị. Cây xanh giúp cải thiện chất lượng không khí, giảm hiệu ứng đảo nhiệt, và tạo cảm giác thư thái giữa lòng thành phố đông đúc.

Tuy nhiên, dù ý tưởng cải tạo chung cư theo mô hình “rừng thẳng đứng” rất hấp dẫn, quá trình hiện thực hóa từ thiết kế đến thi công lại tiềm ẩn nhiều thách thức. Dự án Qiyi City Forest Garden là một ví dụ điển hình: dù đặt mục tiêu biến các tòa cao tầng thành khu rừng xanh mướt giữa đô thị, dự án vẫn gặp khó khăn về chi phí bảo trì và kỹ thuật chăm sóc cây ở độ cao lớn. Điều này cho thấy để đạt được sự bền vững thực sự trong cải tạo chung cư theo hướng xanh, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về công nghệ, ngân sách và chiến lược vận hành dài hạn.

Tuy vậy, nếu được triển khai một cách bài bản, các mô hình chung cư xanh sẽ không chỉ góp phần cải thiện môi trường sống mà còn định hình những biểu tượng kiến trúc mới – nơi con người và thiên nhiên cùng chung sống hài hòa ngay trong lòng thành phố.

Chung cư Qiyi City Forest Garden nằm ở Thành Đô, Tứ Xuyên là một trong nhiều dự án xanh nhằm cải thiện chất lượng không khí tại Trung Quốc. Chung cư được xây dựng năm 2018 với tổng số 826 căn hộ với ban công của các căn hộ được thiết kế nhằm tạo không gian cho cây phát triển. Dự án hứa hẹn mang đến “một khu rừng thẳng đứng” ngay tại siêu đô thị này, mang sứ mệnh tô thêm màu xanh cho thành phố và được hứa hẹn sẽ trở thành thiên đường xanh cho cư dân, nơi mọi người có cơ hội sống hoà mình với thiên nhiên, cây cối.

Có tới 20 loại cây khác nhau được trồng trên ban công mỗi căn hộ. Hệ thống cây cối tươi tốt có nhiệm vụ lọc không khí và ô nhiễm tiếng ồn trong thành phố. Thành Đô là một trong những thành phố lớn ở Trung Quốc nên đương nhiên ô nhiễm khói bụi rất nghiêm trọng. Dự án khu dân cư “khu rừng thẳng đứng” vì vậy mà nhanh chóng trở nên nổi tiếng ngay sau khi hoàn thành với tất cả 826 căn hộ đều đã bán hết vào tháng 4/2019.

Tuy nhiên, thay vì hiện lên như một bức tranh thiên đường sinh thái của tương lai, các tòa nhà hiện tại lại mang dáng dấp của một bối cảnh hoang vắng, tựa như hậu tận thế. Dự án thí điểm này đã vấp phải một vấn đề nghiêm trọng: số lượng cây cối quá nhiều kéo theo sự gia tăng của côn trùng – đặc biệt là loài muỗi gây khó chịu và nguy hiểm. Theo thông tin từ truyền thông Trung Quốc, cho đến thời điểm này, 8 tòa chung cư chính với chiều cao 30 tầng đã gần như bị cây xanh “nuốt chửng” hoàn toàn. Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn bởi không có người đến chăm sóc và tỉa cây thường xuyên, dẫn đến cảnh tượng những hàng cây um tùm mọc tràn lan khắp nơi. Điều này không chỉ làm mất đi vẻ đẹp ban đầu mà còn tạo ra môi trường sống lý tưởng cho côn trùng phát triển mạnh mẽ, khiến các căn hộ trở nên kém hấp dẫn và ít người muốn sinh sống tại đây. Trong khi ý tưởng ban đầu là tạo ra một môi trường xanh trong lành giữa lòng đô thị thì thực tế lại diễn ra trái ngược hoàn toàn với sự mong đợi.

Lo ngại về tình hình dịch bệnh do côn trùng gây ra, nhiều gia đình đã phải rời bỏ nơi sinh sống. Theo tờ Global Daily, chỉ có 10 hộ gia đình tiếp tục sống tại khu chung cư “xanh” này.

Những gia đình chuyển đến đây sinh sống trong vài tháng cho biết cây xanh tuy tạo không gian mát mẻ, nhưng cũng thu hút nhiều côn trùng như muỗi, giun, khiến cuộc sống hàng ngày đôi khi trở nên bất tiện. Một số cư dân mạng Trung Quốc bày tỏ lo ngại về tính khả thi và độ an toàn của dự án này, nhất là khi các cành cây từ tầng cao có thể rơi xuống gây nguy hiểm cho người sống bên dưới. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng đây là hướng đi tích cực khi kiến trúc kết nối chặt chẽ với thiên nhiên, mang lại sự cân bằng cho đời sống đô thị. Trong bối cảnh đô thị hóa và biến đổi khí hậu, các dự án cải tạo chung cư gắn với hệ sinh thái thẳng đứng như thế này đang mở ra nhiều cơ hội mới—vừa giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí, vừa thúc đẩy kiến trúc xanh bền vững tại các thành phố đông dân như Trung Quốc.

Nhà phát triển dự án cũng cho biết họ sẽ bảo trì các khu ban công này 4 lần mỗi năm để đảm bảo tính an toàn cũng như sự tươi tốt của tòa nhà. Đại diện của họ cũng khẳng định sẽ nỗ lực để kiểm soát côn trùng và dịch hại.

Qiyi City Forest Garden chỉ là một trong nhiều dự án “rừng thẳng đứng” được triển khai tại Trung Quốc trong những năm gần đây. Những công trình như thế này được thiết kế với mục tiêu hấp thụ carbon dioxide và cung cấp oxy trong lành, từ đó góp phần khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí vốn đang ngày càng nghiêm trọng ở các đô thị đông đúc. Trong bối cảnh đó, giải pháp cải tạo chung cư theo hướng tích hợp mảng xanh đô thị đang trở thành xu hướng bền vững, mang lại không gian sống lành mạnh và thân thiện với môi trường cho cư dân. Việc kết hợp giữa công trình cao tầng và hệ sinh thái thẳng đứng không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến khí hậu mà còn đóng vai trò như một lá phổi xanh giữa lòng thành phố.