Ở Việt Nam, mô hình đại gia đình nhiều thế hệ cùng sinh sống trong một ngôi nhà vẫn rất phổ biến. Tuy nhiên, các ngôi nhà cũ thường không đáp ứng đủ nhu cầu riêng tư, tiện nghi cho từng thế hệ. Cải tạo nhà cũ cho gia đình nhiều thế hệ chính là giải pháp giúp không gian vừa giữ được giá trị truyền thống, vừa thích nghi với lối sống hiện đại, tiện nghi hơn cho cả ông bà, bố mẹ, con cháu.

Một vấn đề thường gặp ở nhà cũ nhiều thế hệ là thiếu không gian riêng. Các phòng ngủ thường nhỏ, không đủ diện tích hoặc không có sự phân tách rõ ràng, khiến sinh hoạt dễ xung đột. Ngoài ra, công năng sử dụng không phù hợp: ông bà cần không gian yên tĩnh, ít bậc thang; trẻ em cần chỗ vui chơi; vợ chồng trẻ muốn không gian hiện đại. Hệ thống điện, nước, thoát hiểm cũng không đảm bảo an toàn, dẫn đến nguy cơ tai nạn, cháy nổ.

Để cải tạo nhà cũ đẹp và phù hợp gia đình nhiều thế hệ, đầu tiên bạn cần khảo sát kỹ tình trạng công trình. Hãy đánh giá kết cấu móng, tường, cột… xem còn đủ chắc chắn không. Nếu kết cấu còn tốt, chỉ cần cải tạo bên trong để tối ưu không gian, tránh lãng phí chi phí phá dỡ, xây mới. Ngược lại, nếu nhà quá xuống cấp, kết cấu yếu, nên tính phương án xây lại một phần hoặc toàn bộ để đảm bảo an toàn.

Tiếp theo, cần bố trí không gian khoa học. Một gợi ý hay là bố trí phòng ngủ ông bà ở tầng trệt hoặc nơi ít phải di chuyển cầu thang, giúp hạn chế nguy cơ té ngã. Các phòng của vợ chồng, con cái có thể đặt ở tầng trên, tách biệt để có không gian riêng tư. Đặc biệt, nên dành khoảng không gian sinh hoạt chung như phòng khách lớn, bàn ăn đủ rộng, sân nhỏ trồng cây xanh để cả gia đình quây quần, trò chuyện, tạo sự gắn kết.

Khi cải tạo nhà cũ cho đại gia đình, bạn cũng nên chú trọng cải thiện hệ thống thông gió, chiếu sáng. Nhà cũ thường tối, thiếu cửa sổ hoặc cửa sổ nhỏ. Hãy cân nhắc mở rộng cửa, thêm giếng trời, lắp cửa kính lớn để đón ánh sáng tự nhiên, giúp không gian luôn thoáng mát, tốt cho sức khỏe người già và trẻ nhỏ. Ngoài ra, hệ thống điện nước cần được thay mới hoặc nâng cấp đạt tiêu chuẩn, đảm bảo an toàn, tránh chập cháy, rò rỉ.

Thiết kế nội thất đóng vai trò rất quan trọng trong cải tạo nhà cũ phù hợp gia đình nhiều thế hệ. Nên chọn phong cách nội thất nhẹ nhàng, trung tính, dễ phối hợp với các đồ nội thất cũ – mới, giúp ngôi nhà hài hòa, không bị lỗi thời. Sử dụng nội thất đa năng như giường tầng, tủ âm tường, bàn ăn mở rộng để tiết kiệm diện tích, đặc biệt với nhà phố nhỏ hẹp. Đồng thời, bố trí thêm tay vịn cầu thang, sàn chống trượt ở khu vực vệ sinh để hỗ trợ người lớn tuổi.

Cách âm cũng là yếu tố quan trọng khi cải tạo nhà cũ cho nhiều thế hệ. Hãy sử dụng vật liệu cách âm nhẹ như xốp cách âm, tấm thạch cao chuyên dụng cho vách, trần để hạn chế tiếng ồn giữa các phòng, đảm bảo mỗi thành viên có không gian riêng tư, nghỉ ngơi thoải mái.

Ngoài ra, nếu nhà cũ có sân trước hoặc sân sau, bạn có thể tận dụng cải tạo thành khu vực vui chơi cho trẻ hoặc không gian thư giãn ngoài trời cho cả gia đình. Việc bổ sung cây xanh, tiểu cảnh nhỏ cũng giúp không gian trở nên gần gũi thiên nhiên, dễ chịu hơn.

Khi cải tạo nhà cũ, đặc biệt cho nhiều thế hệ cùng ở, đừng quên yếu tố phong thủy. Nên bố trí cửa chính, cửa sổ đón gió, ánh sáng tốt; tránh đặt bếp đối diện cửa chính; hạn chế đặt nhà vệ sinh ở trung tâm ngôi nhà. Những điều này không chỉ giúp cải thiện sinh khí mà còn góp phần mang lại tài lộc, sức khỏe, hòa khí cho các thành viên.

Về chi phí cải tạo nhà cũ cho gia đình nhiều thế hệ, bạn cần dự trù chi tiết. Chi phí sẽ phụ thuộc vào tình trạng hiện tại của nhà, diện tích, số phòng cần cải tạo, hạng mục nâng cấp như hệ thống điện, nước, sơn sửa, nội thất… Trung bình, chi phí cải tạo nhà cũ đẹp cho đại gia đình dao động từ 2 – 5 triệu đồng/m², rẻ hơn 30–50% so với xây mới hoàn toàn.

Khi bắt tay cải tạo, bạn nên tìm đơn vị thiết kế – thi công uy tín, có kinh nghiệm xử lý nhà cũ, hiểu rõ giải pháp phù hợp cho gia đình nhiều thế hệ. Ngoài ra, nên chuẩn bị phương án tạm trú cho gia đình trong thời gian cải tạo để tránh bất tiện, đồng thời đảm bảo an toàn cho trẻ nhỏ và người lớn tuổi.

Cuối cùng, cải tạo nhà cũ cho gia đình nhiều thế hệ không chỉ là nâng cấp tiện nghi, mà còn là cơ hội làm mới không gian gắn bó của cả gia đình, giữ lại giá trị truyền thống, kỷ niệm quý giá, giúp các thành viên thêm gần gũi, gắn kết. Một ngôi nhà được cải tạo hợp lý sẽ vừa đảm bảo riêng tư cho từng thế hệ, vừa tạo ra không gian sinh hoạt chung ấm cúng, hạnh phúc.