Không gian ưa sinh học (Biophilic space) là một phương thức hiện đại nhằm tăng cường sự tương tác với môi trường xây dựng hiện hữu. Trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng gia tăng và xu hướng thay đổi trong phong cách sống, thiết kế ưa sinh học (biophilic design) đã trở thành giải pháp lý tưởng dành cho các kiến trúc sư và nhà thiết kế mong muốn tái kết nối với vẻ đẹp, tính bền vững cũng như bản chất của tự nhiên.

Thiết kế nội thất ưa sinh học là gì?

Thiết kế ưa sinh học khác biệt rõ rệt so với thiết kế nội thất truyền thống ở điểm chủ động khai thác các yếu tố tự nhiên như cây xanh, thực vật và ánh sáng mặt trời nhằm mang lại những trải nghiệm cảm nhận sâu sắc cho người sử dụng. Phương pháp tiếp cận lấy tự nhiên làm trung tâm này góp phần nâng cao sức khỏe thể chất lẫn tinh thần thông qua việc tích hợp hài hòa các yếu tố như ánh sáng tự nhiên, cây xanh và vật liệu thô vào không gian nội thất. Nội thất ưa sinh học không chỉ thúc đẩy sự phát triển bền vững mà còn tạo dựng một môi trường thư thái, giàu trải nghiệm giác quan, giúp con người gắn kết hơn với nhịp điệu của thế giới tự nhiên.

1. Ngôi nhà 365° (Nhật Bản)

Ngôi nhà 365° tại Nhật Bản, một thiết kế tiêu biểu cho xu hướng nhà ở ưa sinh học. Công trình mái vòm này tọa lạc giữa khu rừng Nhật Bản và được trang bị hệ mặt đứng bằng kính, mang đến tầm nhìn toàn cảnh 360 độ ra những rặng thông bao quanh.

Nền móng của ngôi nhà được xây dựng từ gỗ tự nhiên kết hợp với bê tông trần, giúp công trình hòa nhập hài hòa vào môi trường thiên nhiên xung quanh. Hệ thống thông gió thụ động cũng đã được áp dụng nhằm đảm bảo sự tiện nghi bên trong không gian sống, tận dụng tối đa lợi thế từ hướng gió chủ đạo của khu vực.

2. Văn phòng The Vibes (Việt Nam)

Công trình Văn phòng The Vibes tại TP. Hồ Chí Minh là một minh chứng tiêu biểu cho việc thiết kế ưa sinh học có thể đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hạnh phúc cũng như năng suất làm việc của nhân viên, ngay cả khi không đặt nặng yếu tố thẩm mỹ truyền thống.

Các bồn cây và mảng tường xanh được bố trí hài hòa trong không gian thông tầng (atrium) của văn phòng mở, góp phần tạo nên một môi trường làm việc tràn đầy cảm hứng từ thiên nhiên. Sự kết hợp giữa vẻ ngoài tự nhiên, hệ thống thông gió tự nhiên, các chi tiết viền gỗ cùng hệ cửa sổ linh hoạt đã mang lại một bầu không khí nhẹ nhàng, mộc mạc và gần gũi.

Việc tiếp xúc với thiên nhiên ngay tại nơi làm việc không chỉ giúp tăng cường năng suất và khả năng tập trung mà còn cải thiện sức khỏe toàn diện cho nhân viên—những yếu tố quan trọng đối với loại hình “công việc tri thức” trong thời đại hiện nay.

3. Văn phòng Nông nghiệp Đô thị (Urban Farming Office)

Tại Việt Nam, trang trọng giới thiệu dự án Urban Farming Office. Dự án này tích hợp mô hình “thiết kế cảnh quan ăn được” trực tiếp vào không gian văn phòng, đồng thời mở rộng các giới hạn của thiết kế nội thất ưa sinh học. Không gian làm việc được chuyển hóa thành một khu vườn rau thực sự nhờ ứng dụng hệ thống thủy canh và phương pháp canh tác thẳng đứng trong nhà. Thiết kế hướng đến mục tiêu giúp nhân viên có thể tự tay trồng rau sạch và tận hưởng bầu không khí trong lành.

Các khoảng mở từ khu vườn kết nối hài hòa với sân trong bên ngoài, tạo nên sự liền mạch cho tổng thể công trình. Nhờ giải pháp thông gió xuyên phòng hiệu quả, hệ thống HVAC cơ học (hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí) gần như không còn cần thiết nữa.

4. Nhà nguyện Thorncrown (Mỹ)

Nhà nguyện Thorncrown là một công trình kiến trúc nổi tiếng. Nhà nguyện tọa lạc giữa khu rừng tại Arkansas, được xây dựng chủ yếu bằng gỗ với cấu trúc mô phỏng hình dáng của những thân cây xung quanh. Các bức tường kính trong suốt cùng hệ thống thông gió tự nhiên không chỉ tạo nên không gian thoáng đãng mà còn mang đến cho du khách góc nhìn toàn cảnh tuyệt đẹp ra khu rừng bên ngoài.

5. Nhà Tường (Wall House)

Wall House thiết kế tại Việt Nam, là một minh chứng tiêu biểu cho tác động tích cực của thiết kế ưa sinh học đối với các khu vực đô thị mật độ cao, đặc biệt trong bối cảnh môi trường nhiệt đới.

Công trình nổi bật với hàng hiên bên trong được bao phủ bởi hệ thống cây xanh dày đặc. Các bức tường gạch thông gió có độ rỗng lớn cho phép không khí tự nhiên lưu thông khắp các không gian sống, đảm bảo sự luân chuyển liên tục và giảm thiểu đáng kể nhu cầu sử dụng các giải pháp kiểm soát khí hậu nhân tạo. Đây là một ví dụ điển hình về việc ứng dụng sáng tạo kiến trúc để hài hòa giữa con người và thiên nhiên trong đô thị hiện đại.

6. Dinh thự Greenary

Một ví dụ điển hình về kiến trúc lấy cảm hứng từ thiên nhiên có thể được nhận thấy rõ ràng tại Dinh thự Greenary (Greenary Residence) ở Ý. Điểm nhấn nổi bật của công trình này là một cây ficus cao 10 mét được trồng thẳng đứng xuyên suốt toàn bộ ngôi nhà. Bên trong, cây ficus phát triển qua nhiều tầng khác nhau, vươn mình dưới ánh sáng tự nhiên chiếu qua các ô cửa kính nhỏ, tạo nên một không gian sống hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

7. CapitaSpring (Singapore)

CapitaSpring tại Singapore, là minh chứng rõ ràng cho khả năng phát triển các không gian nội thất ưa sinh học ngay cả trong những tòa nhà chọc trời đô thị có mật độ cao.

Công trình này là một tòa tháp đa chức năng cao 280 mét, nổi bật với việc đưa thiên nhiên đến gần hơn thông qua nhiều tầng thực vật cùng không gian thông tầng “Ốc đảo Xanh” cao 35 mét được lấp đầy bởi cây cối nhiệt đới. Tòa tháp còn tích hợp các căn hộ tiện nghi. Hệ thống tưới tiêu thông minh, cảm biến ánh sáng tự nhiên và kiểm soát khí hậu hiệu quả đã tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của thực vật mà vẫn đảm bảo tiện nghi tối ưu cho người sử dụng.

8. NOMA 2.0 (Đan Mạch)

Thiết kế nội thất ưa sinh học là yếu tố trọng tâm trong nhà hàng NOMA 2.0 tại Copenhagen. Các khu vườn và nhà kính bao quanh kiến trúc của nhà hàng, tạo nên một không gian hài hòa với thiên nhiên. Thực khách được dẫn dắt chiêm ngưỡng cảnh quan bên ngoài thông qua từng pavilion được xây dựng từ kính và gỗ, mang lại trải nghiệm gần gũi với môi trường xung quanh. Việc sử dụng các vật liệu tự nhiên như gỗ sồi, đá và da góp phần tạo nên cảm giác ấm cúng cho không gian; đồng thời hệ thống vách kính kéo dài từ sàn đến trần giúp tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên, đem lại sự thông thoáng và lan tỏa ánh sáng hiệu quả trong toàn bộ nhà hàng.

9. Wendy House (Ấn Độ)

Là một thiết kế ưu sinh học và chú trọng đến yếu tố môi trường, The Wendy House nổi bật giữa vùng ngoại ô yên bình của Bengaluru. Công trình được xây dựng từ các vật liệu tự nhiên như gạch trần, gạch bùn cùng với gỗ và đá tái chế, nằm giữa khu vực xanh mát nhiều cây cối. Sự kết nối hài hòa với thiên nhiên được thể hiện qua các ô cửa lớn, tường sân trong và hàng hiên rộng rãi. Đặc biệt, kiến trúc công trình đã khéo léo bảo tồn những cây cổ thụ hiện hữu bằng cách xây tường bao quanh thay vì chặt bỏ chúng. Đây thực sự là một thành tựu đáng ghi nhận trong lĩnh vực kiến trúc bền vững.

10. Văn phòng Second Home Hollywood (California)

Second Home Hollywood là một khu campus làm việc chung đầy tầm nhìn thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, kiến trúc và di sản văn hóa trên diện tích 90.800 foot vuông (khoảng 8.435 m²) tại Đông Hollywood. Dự án được xây dựng xung quanh tòa nhà lịch sử do Paul R. Williams – kiến trúc sư người Mỹ gốc Phi đầu tiên nổi bật tại Los Angeles – phục chế từ năm 1964, tạo nên sự giao thoa tinh tế giữa giá trị truyền thống và đổi mới sáng tạo.

Bao quanh công trình biểu tượng này là 60 “kén” văn phòng xuyên sáng, nằm rải rác trong khu vườn xanh mát với hơn 10.000 cây cối, mang đến không gian làm việc gần gũi với thiên nhiên. Thiết kế ưu tiên thông gió tự nhiên, tận dụng ánh sáng trời và thúc đẩy đa dạng sinh học đã góp phần tái định nghĩa mô hình văn phòng đô thị thành một hệ sinh thái sống động và bền vững.

Những dự án đã nêu, dù khác biệt về bối cảnh và quy mô, đều là minh chứng rõ nét cho sự linh hoạt cũng như chiều sâu ứng dụng của tư duy thiết kế ưa sinh học. Dù đó là các giải pháp thụ động như ô cửa lớn và giếng trời giúp xóa nhòa ranh giới giữa không gian trong và ngoài, hay các can thiệp chủ động như vườn nội thất và tường xanh đưa hệ sinh thái vào công trình, tất cả đều hướng đến một mục tiêu cốt lõi: tái lập mối liên kết bản năng giữa con người với tự nhiên.

Kiến trúc ưa sinh học khẳng định rằng việc tích hợp các yếu tố tự nhiên vào môi trường xây dựng không còn chỉ là lựa chọn về mặt thẩm mỹ mà đã trở thành một chiến lược thiết yếu. Điều này nhấn mạnh rằng nhà ở, văn phòng, bệnh viện hay toàn bộ đô thị đều cần được kiến tạo thành những không gian “nuôi dưỡng” – đóng vai trò then chốt đối với sức khỏe con người cũng như sự phát triển bền vững của hành tinh.

Chọn AKITEK – Chuyên cải tạo nhà, cải tạo nội thất

AKITEK là thương hiệu chuyên sâu trong lĩnh vực cải tạo nhà ở và cải tạo nội thất, mang đến giải pháp tối ưu cho những không gian xuống cấp hoặc chưa phù hợp với nhu cầu sử dụng. Với đội ngũ kiến trúc sư và kỹ thuật giàu kinh nghiệm, AKITEK cam kết tạo ra những không gian sống thẩm mỹ – tiện nghi – bền vững. Chúng tôi luôn đặt khách hàng làm trọng tâm, đảm bảo từng dự án cải tạo đều được thiết kế và thi công trọn gói, đúng tiến độ, chi phí minh bạch và chất lượng vượt mong đợi.

Địa chỉ: 63/20 Lê Lai, Phường 3, Quận Gò Vấp, TP.HCM
Điện thoại: 0587878388
Email: akitek.vn@gmail.com
Website: akitek.vn
Akitek.vn là đơn vị hàng đầu chuyên tư vấn thiết kế kiến trúc, kết cấu MEP và thi công nội thất, thiết kế thi công các công trình biệt thự, nhà phố, căn hộ, chung cư và đặc biệt thiết kế trang trí văn phòng, showroom, nhà hàng, khách sạn…

Nguồn: Sưu tầm Internet

Bài viết tham khảo: 10 thiết kế nội thất Biophilic mang đến góc nhìn mới về “sống cùng thiên nhiên”